Shkencëtarët kanë zbuluar molekula organike komplekse në një galaktikë më shumë se 12 miliardë vite dritë nga Toka, galaktika më e largët e njohur që përmban këto molekula. Falë mundësive që ofron teleskopi James Webb, dhe analiza të kujdesshme nga një ekip ndërkombëtar shkencëtarësh, studimi i ri ofron një pasqyrë kritike në ndërveprimet kimike komplekse që ndodhën në galaktikat e para të universit të hershëm.
Shkencëtarët kanë punuar për të dalluar midis sinjaleve infra të kuqe të krijuara nga disa nga kokrrat më masive dhe të mëdha të pluhurit në galaktikë dhe sinjalet nga molekulat e hidrokarbureve të zbuluara së fundmi.
Në të renë kërkimore teleskopi Webb u përforcua nga ajo që studiuesit e quajnë "xhami zmadhues i natyrës" - lente gravitacionale. "Ndodh kur dy galaktika janë të rreshtuara pothuajse në mënyrë të përsosur nga këndvështrimi i Tokës, dhe drita nga galaktika e sfondit përkulet dhe zmadhohet nga galaktika e planit të parë në një formë unaze të njohur si unaza e Ajnshtajnit," thonë shkencëtarët.
Ekipi e fokusoi teleskopin në SPT0418-47. Ky objekt u zbulua nga një teleskop tjetër dhe u identifikua si një galaktikë e zmadhuar rreth 30-35 herë nga lente gravitacionale. SPT0418-47 është 12 miliardë vite dritë nga Toka, që korrespondon me kohën kur universi ishte më pak se 1,5 miliardë vjeç, ose rreth 10% e moshës së tij aktuale. “Derisa të kishim akses në fuqinë e kombinuar të lenteve gravitacionale dhe teleskopit Webb, ne nuk mund ta shihnim dhe as të dallonim hapësinorisht galaktikën aktuale të sfondit përmes gjithë pluhurit”, shtuan shkencëtarët.
Të dhëna spektroskopike Webb sugjerojnë se gazi i errësuar ndëryjor në SPT0418-47 është pasuruar me elementë të rëndë, duke treguar se brezat e yjeve tashmë kanë jetuar dhe kanë vdekur. Përbërja e veçantë që studiuesit zbuluan i përket një lloj molekule të quajtur hidrokarbure poliaromatike, ose surfaktantë. Në Tokë, këto molekula mund të gjenden në gazrat e shkarkimit të motorëve me djegie të brendshme ose zjarret në pyje. Këto molekula organike, të përbëra nga zinxhirë karboni, konsiderohen blloqet bazë të ndërtimit për format më të hershme të jetës.
"Ky studim na tregon se ne mund të shohim të gjitha rajonet ku ndodhen këto grimca të vogla pluhuri - rajone që nuk mund t'i shihnim kurrë përpara se të dilte teleskopi Webb," thonë studiuesit. "Të dhënat e reja spektroskopike na lejojnë të vëzhgojmë përbërjen atomike dhe molekulare të galaktikës, e cila jep informacion shumë të rëndësishëm për formimin e galaktikave, ciklin e tyre jetësor dhe se si ato evoluojnë."
Lexoni gjithashtu: